VAPEN ONDER MIDDELBARE SCHOLIEREN FORS TOEGENOMEN

“Sigaretten roken neemt na een jarenlange daling nu langzaam weer toe. Maar de stijging wordt voornamelijk veroorzaakt door de opkomst van de vape. In 2019 vapete slechts 2% van de jongeren, nu is dat 10%. Dat is een vervijfvoudiging in vier jaar tijd.'' aldus Amber Berlijn, Onderzoeker Publieke Gezondheid bij GGD Kennemerland. Ook toont het onderzoek aan dat vapen (10%) inmiddels populairder is dan roken (7%) en populairder onder meisjes, vierdeklassers en vmbo-ers dan onder jongens, tweedeklassers en havo/vwo-ers. Bovendien zijn er grote verschillen tussen gemeenten: in het Noordelijke deel van Kennemerland vapen minder jongeren dan in het Zuidelijke deel.  

Er gelden diverse regels voor de verkoop van vapes. Zo mogen vapes niet verkocht worden aan jongeren onder de 18 jaar en is het sinds januari 2024 verboden om vapes met smaakje te verkopen. Toch weten jongeren er eenvoudig aan te komen, bleek begin dit jaar uit onderzoek van NOS Stories. 

GGD Kennemerland maakt zich grote zorgen over de gezondheidsrisico's voor jongeren. Recente bevindingen van RTL Nieuws tonen aan dat vapes meer schadelijke stoffen bevatten dan wettelijk is toegestaan, wat vooral voor jongeren een groot probleem is. De hersenen van jongeren tussen de 10 en 24 jaar zijn nog volop in ontwikkeling, waardoor ze extra vatbaar zijn voor de schadelijke effecten van vapen. En daarbij kan het vapen een opstapje zijn naar een gewone sigaret. Marjon Straver, Rookvrij GGD Kennemerland. ''Door het nicotinezout raken jongeren snel en ongemerkt verslaafd aan het vapen. Daarbij komt dat ze de gezondheidsgevolgen nog niet goed kunnen overzien. De omgeving (school, gezin, vrije tijd, vrienden) heeft een grote invloed op het vapegedrag van jongeren. Het is daarom heel erg belangrijk dat de omgeving zo wordt ingericht dat vapen onmogelijk wordt gemaakt voor hen.'' 

GGD Kennemerland werkt samen met gemeenten en scholen aan het voorkomen en verminderen van het gebruik van vapes. Zo doet GGD Kennemerland extra onderzoek naar het vapen en besteden scholen die deelnemen aan de Gezonde School methodiek aandacht aan dit onderwerp. Ook zetten diverse gemeenten programma's in om dit probleem aan te pakken. Bijvoorbeeld de aanpak ‘Opgroeien in een Kansrijke Omgeving’. Dit is een werkwijze om jongeren gelukkiger en gezonder op te laten groeien en te voorkomen dat ze gaan drinken, roken of drugs gebruiken. Ook ouders spelen een belangrijke rol in preventie, maar veel ouders zijn zoekende hoe ze ermee om moeten gaan. Onderzoek wijst uit dat bijvoorbeeld duidelijke regels, toezicht en contact met andere ouders kunnen voorkomen dat jongeren beginnen met vapen.

Op donderdag 13 juni (19.00-20.00) organiseert Brijder een ouderavond getiteld ‘Het nieuwe roken: vapen, snus en sigaretten’. Dit webinar is bedoeld voor ouders met kinderen in de leeftijd van 12 tot 18 jaar, woonachtig in GGD-regio Kennemerland. Aanmelden kan via deze link.