Mentale gezondheid jongvolwassenen blijft zorgelijk

Het gebrek aan verbetering van de mentale gezondheid geeft aan dat er dringend meer aandacht en ondersteuning nodig is voor deze leeftijdsgroep. Dit en meer blijkt uit de Gezondheidsmonitor Jongvolwassenen 2024, een landelijk online vragenlijstonderzoek waaraan meer dan 4.000 jongvolwassenen in GGD-regio Kennemerland meededen. Vandaag publiceert GGD Kennemerland de resultaten samen met andere GGD-en in Nederland. 

Alhoewel eenzaamheid onder jongvolwassenen de afgelopen twee jaar is afgenomen, is meer dan de helft nog steeds eenzaam. Eén op de vijf slaapt slecht wat leidt tot vermoeidheid en slaperigheid. Daarnaast ervaren veel jongvolwassenen prestatiedruk vanuit zichzelf maar ook vanuit anderen zoals ouders(s)/verzorger(s) en de maatschappij. Minder dan de helft heeft (heel) veel vertrouwen in de toekomst. Het overgrote deel van van de jongvolwassenen heeft zorgen over maatschappelijke thema's, met name de woningmarkt en de stijgende prijzen. 

Zorgwekkend hoog middelengebruik en risicogedrag
Overgewicht bleef stabiel onder jongvolwassenen, maar 21-25-jarigen hebben wel vaker overgewicht dan jongere deelnemers. Middelengebruik komt vaak voor onder jongvolwassenen waaronder roken (30%) en vapen (12%), maar ook cannabis (19%) en andere drugs (11%). Positief is de daling in alcoholgebruik. Minder jongvolwassenen dronken recent, hoewel het aantal zware drinkers wel hetzelfde is gebleven. Meer dan een kwart geeft aan de controle verloren te hebben over het gebruik van sociale media. Ook gokte één op de vijf het afgelopen jaar online voor geld. Op seksueel gebied nemen jongvolwassenen ook risico’s. Eén op de tien beschermt zichzelf niet tegen soa’s, terwijl ze wel seks hebben met verschillende partners. Daarnaast gebruikt 5% een onbetrouwbare methode van anticonceptie.  

Ciska Scheidel, Directeur Publieke Gezondheid van GGD Kennemerland: “Dat de gezondheid van jongvolwassenen niet is verbeterd de afgelopen twee jaar laat zien dat onze volle aandacht nodig is voor deze leeftijdsgroep. Het blijft belangrijk om samen met gemeenten, ouders, scholen en andere samenwerkingspartners de problematiek aan te pakken. Momenteel lopen er al initiatieven zoals Opgroeien in een Kansrijke Omgeving en de Gezonde School methodiek die inzetten op het verbeteren van (mentale) gezondheid en een gezonde leefstijl. Deze zijn wel vooral gericht op jongvolwassenen die nog op school zitten. De landelijke campagne Hey, het is okay, richt zich ook op ‘oudere’ jongvolwassenen en biedt hulp om met eenzaamheid, stress en prestatiedruk om te gaan. Een regionale aanpak is minstens zo belangrijk. Meer lokale samenwerking en inzet om jongvolwassenen te bereiken en te helpen kan voorkomen dat de gezondheid van jongeren achteruit gaat.” 

Over het onderzoek
Van april tot begin juli 2024 hebben alle GGD’en, samen met het RIVM en GGD GHOR Nederland, een online vragenlijstonderzoek uitgevoerd onder Nederlandse jongvolwassenen van 16 tot en met 25 jaar: de Gezondheidsmonitor Jongvolwassenen 2024. Meer dan 4.000 jongvolwassenen in GGD-regio Kennemerland vulden een vragenlijst in over hun gezondheid, welzijn en leefstijl. Het is mogelijk dat respondenten met een ongunstigere (mentale) gezondheid relatief vaker aan het onderzoek deelnamen.  

Het onderzoek is onderdeel van het Gezondheidsonderzoek COVID-19 van Netwerk Gezondheidsonderzoek bij Rampen. Daarin brengen het RIVM, GGD’en, GGD GHOR Nederland, het Nivel en ARQ Nationaal Psychotrauma Centrum de gevolgen van de coronaperiode voor de gezondheid in kaart. Dit doen zij in opdracht van het ministerie van VWS en ZonMw. In 2022 is dit onderzoek, toen nog corona Gezondheidsmonitor Jongvolwassenen genoemd, voor het eerst uitgevoerd. 

Bekijk alle resultaten van het onderzoek
Alle resultaten van de Gezondheidsmonitor Jongvolwassenen voor de GGD-regio Kennemerland en de negen afzonderlijke gemeenten zijn te vinden in de Gezondheidsatlas van GGD Kennemerland op www.gezondheidsatlaskennemerland.nl.