De verpleeg-, verzorging- en thuiszorgsector (VVT) is een belangrijke partner voor GGD en GHOR Kennemerland. In de regio Kennemerland zijn 16 verpleeg- en zorgorganisaties, vaak met meerdere locaties. De VVT-organisaties worden in belangrijke overlegstructuren als het ROAZ (Regionaal Overleg Acute Zorgketen) en het TONAZ (Tactisch Overleg Niet Acute Zorgketen) vertegenwoordigd door Tamara Pieterse, bestuurder van ouderenzorgorganisatie Zorgbalans. ‘Al voor Corona waren de relaties tussen de VVT-sector en GGD en GHOR Kennemerland goed. Een groot pluspunt, zo bleek tijdens deze ongekend lange crisis’, vertelt Tamara Pieterse.

Wanneer begon voor jou de Coronacrisis?
‘Voor mij is vrijdag 13 maart 2020 een duidelijk keerpunt. Toen nam ik namens de gezamenlijke VVT-instellingen uit Kennemerland deel aan het Regionaal Overleg Acute Zorg (ROAZ) in Amsterdam. We hebben toen de eerste regionale besluiten genomen, waaronder het tijdelijk sluiten van alle locaties voor dagbesteding en de regionale overlegstructuur tijdens de coronacrisis. Al direct werd duidelijk dat de COVID-19-crisis vanaf dat moment zeer ernstig werd. Diezelfde avond werd in een van onze huizen de eerste corona-besmetting vastgesteld. Toen begon de eerste zware corona-golf die tot eind mei 2020 duurde’.

Schaarste en samenwerken
Tamara Pieterse: ‘We wilden goede zorg blijven leveren en onze medewerkers goed beschermen, dat vroeg acuut om zeer grote hoeveelheden Persoonlijke BeschermingsMiddelen (PBM). In ROAZ-verband zijn, uiteraard in samenwerking met GGD en GHOR, zogenaamde regionale hubs ontstaan zodat beschikbaarheid van PBM gegarandeerd was voor alle zorgorganisaties. In Kennemerland werd deze hub gefaciliteerd door ViVa! Zorggroep. Daarnaast hadden alle zorgorganisaties hun eigen inkoopkanalen en in de praktijk werd slechts incidenteel een beroep gedaan op de regionale voorziening.

Eigen testfaciliteit
Waar in het begin van de coronaperiode terughoudend met testen werd omgegaan, kwam later landelijk de mogelijkheid voor zorgmedewerkers om met voorrang getest te worden. ‘Zorgbalans heeft eind maart 2020 een eigen testfaciliteit ingericht voor medewerkers en cliënten. Daardoor hoefden we géén beroep te doen op de toen zeer schaarse GGD-testfaciliteit en konden wij snel over uitslagen beschikken. Toen en nu gaan onze eigen gespecialiseerde testmedewerkers zo nodig bij cliënten van de Wijkzorg langs om zekerheid te krijgen over een mogelijke besmetting, daarnaast voeren wij ook testen uit voor mantelzorgers die niet zelf naar de testlocatie van de GGD kunnen komen’ vertelt Tamara Pieterse.

En toen kwam de tweede golf …
‘Ja, voor de VVT-sector begon die tweede golf al begin september 2020. De acute druk bleef tot eind maart 2021. Na de jaarwisseling behoorden de bewoners van de woonzorglocaties van Zorgbalans tot één van de twaalf zorgkoepels die als eersten konden worden gevaccineerd. De crisis werd steeds beter beheersbaar toen de meeste bewoners in de verpleeg- en verzorgingshuizen gevaccineerd waren. In de meest ernstige fase hadden we als VVT-sector bijna dagelijks een crisisoverleg. Later werd dat wekelijks, tweewekelijks en op dit moment is het crisisoverleg slapend. We passen de structuren gezamenlijk steeds aan, vanwege de steeds wisselende omstandigheden.’

Hoe verliep de samenwerking?
‘Ook in de tweede golf bleven de onderlinge lijnen kort en hecht. Relevante informatie werd gedeeld en problemen samen besproken. Dat gebeurde op alle niveaus tussen GGD, GHOR en zorgorganisaties: bestuurlijk, tussen directeuren, op medisch gebied tussen bijvoorbeeld verpleeghuis- en GGD-artsen, tussen onze medewerkers en de GGD. Daarnaast participeert een specialist ouderengeneeskunde (SO) in het expertteam geïnitieerd door de DPG. Dankzij die samenwerking en korte lijnen konden extramuraal werkende zorgmedewerkers, in overleg met het GGD-team Vaccinatie, de overgebleven vaccins na een prikdag gebruiken. Door de schaarste aan vaccins konden lange tijd alleen onze medewerkers die in de verpleeghuizen werkten, gevaccineerd worden. Dat was een landelijke keuze, maar tegelijkertijd moeilijk uit te leggen aan onze medewerkers in de Wijkzorg. De contacten met de GHOR waren goed; er was periodiek contact met de GHOR over het aantal besmettingen in de huizen en andere relevante informatie werd uitgewisseld. Daardoor was er een breed, betrouwbaar beeld over de stand van zaken in onze sector. Een zeer belangrijk initiatief tijdens de coronaperiode was de beschikbaarheid van de regionale covidunit bij Sint Jacob aan de Schipholweg in Haarlem. Bij deze covidunit konden cliënten met een coronabesmetting vanuit de thuissituatie en ziekenhuis terecht voor goede en veilige zorg. Voor cliënten met een vermoedelijke of bewezen coronabesmetting in de thuissituatie met een zorgbehoefte en voor patiënten die met zuurstof versneld met ontslag konden uit het ziekenhuis naar huis, beschikt Zorgbalans over een corona wijkteam. De contacten binnen de sector en met de GGD en GHOR zijn door de pandemie hechter geworden; uitdaging is nu om deze contacten te blijven vasthouden’, besluit Tamara Pieterse.

Over Zorgbalans
Zorgbalans werkt overwegend in de regio Kennemerland voor zo’n 6.500 cliënten. De organisatie beheert 13 verpleeghuizen, met circa 1.200 bewoners. Ook wordt thuiszorg en gespecialiseerde verpleegthuiszorg geboden. De thuiszorg en verpleegthuiszorg wordt uitgevoerd door medewerkers van de 44 buurtteams en 21 Prettig Thuis teams. Verder biedt Zorgbalans negen ontmoetingscentra voor ouderen en levert zo nodig ook huishoudelijke ondersteuning. Bij de organisatie werken ruim 3.600 mensen en 900 vrijwilligers.

Tamara Pieterse.
Fotograaf: Noortje Dalhuijsen

Beeld: Kim Hirs