Geplaatst op: 23-08-2017 om 10:02 uur
Laatst gewijzigd op: 11-11-2022 om 11:47 uur

Risico's bij evenementen

Je organiseert een evenement. Hartstikke leuk, want voor veel mensen betekent dit welkome reuring. Of het nou om een driedaags popfestival gaat, een moddergevecht bij de jaarlijkse braderie of een optocht van de plaatselijke fanfare.

Naast veel plezier en verbondenheid, brengen evenementen onvermijdelijk ook risico’s voor de gezondheid en veiligheid met zich mee. Stel je bijvoorbeeld voor dat mensen massaal onwel worden of dat er brand uitbreekt. Het is aan jou als organisator van het evenement om risico’s zoveel mogelijk te beperken en een veiligheidsplan te hebben. 

Met het opstellen van het veiligheidsplan maak je inzichtelijk welke risico’s jouw evenement met zich meebrengt en welke maatregelen jij daar als organisator op treft. In geval van een incident heb je bovendien alvast nagedacht over de bestrijding zodat de impact ervan beperkt blijft. Voor het opstellen van het veiligheidsplan kun je gebruik maken van het format Veiligheidsplan.

Voor het nemen van maatregelen om de risico’s te beperken gelden onder andere de hygiënerichtlijnen van het LCHV en richtlijnen van de voedsel- en warenwetgever NVWA. Naast gezondheidsrisico’s zijn er ook veiligheidsaspecten waar je rekening mee moet houden. Om de belangrijkste onderwerpen die te maken hebben met risico’s bij evenementen overzichtelijk bij elkaar te hebben heeft GGD Kennemerland in afstemming met de brandweer en politie hiervan een alfabetische lijst gemaakt. We geven bij de trefwoorden aan welke maatregelen je kunt treffen en verwijzen je naar relevante informatiepagina’s. Klik op de woorden om meer te lezen.

Het handboek evenementen veiligheid biedt een landelijk naslagwerk voor alle organisatoren van evenementen.

Afval en afvalwater

Afval is een onvermijdelijk bijproduct van evenementen. Het is een bron van ziektekiemen en trekt ook ongedierte en insecten aan.

Te vermijden risico’s

  • Overlast van ongedierte.
  • Infectie(ziekte) als gevolg van zich snel vermeerderende ziektekiemen.
  • Verwondingen door glas en ander scherp afvalmateriaal.
  • Overlast door geur.

Richtlijnen/voorschriften

  • Vergunningsvoorwaarden gemeente.
  • Besluit Lozen buiten inrichtingen

Hoe pakt u het aan?

Lees onze informatiepagina Afval en afvalwater

Bereikbaarheid voor hulpdiensten

Hoe meer mensen bij elkaar, hoe groter de kans op ongelukken. Wanneer de hulpdiensten nodig zijn, is het belangrijk dat zij snel op de plaats van het incident kunnen komen en de benodigde voorzieningen kunnen gebruiken.

Te vermijden risico’s

  • Slechte bereikbaarheid voor de hulpdiensten

Richtlijnen/voorschriften

Hoe pakt u het aan?

Lees onze informatiepagina Bereikbaarheid voor hulpdiensten.

Beveiliging

Om ervoor te zorgen dat de orde niet wordt verstoord kan het nodig zijn om beveiliging in te zetten.

Te vermijden risico’s

  • Openbare ordeverstoring

Richtlijnen/voorschriften

Hoe pakt u het aan?

Zorg dat u een bedrijf kiest dat gespecialiseerd en/of ervaren is in deze branche. Bedrijven moeten erkend zijn volgens de Wet op de Particuliere Beveiligingsorganisaties en Recherchebureaus. Maak duidelijke afspraken over hun rol en de communicatie. Zorg ervoor dat de beveiligers als zodanig herkenbaar zijn door een zichtbaar logo.

Het beveiligingsbedrijf moet zich altijd voor haar werkzaamheden aanmelden bij de politie (afdeling korpscheftaken). De politie controleert de beveiligingsorganisaties.

Beveiligingsplan

Iedereen wil graag dat een evenement een leuk feestje is en blijft. Soms moeten er echter maatregelen getroffen worden om ervoor te zorgen dat de orde niet wordt verstoord. Drank of drugs kunnen hierbij een rol spelen, maar ook een te groot aantal bezoekers of een gebrek aan goede afspraken kunnen ordeverstoring veroorzaken. In een beveiligingsplan neemt u de afspraken en maatregelen op met betrekking tot de ordehandhaving tijdens het evenement.

Te vermijden risico’s

  • Openbare ordeverstoring

Richtlijnen/voorschriften

Hoe pakt u het aan?

Lees onze informatiepagina Beveiligingsplan.

Dieren

Bij evenementen zoals honden- en kattenshows, maar ook op bijvoorbeeld plattelandsdagen of jaarmarkten kunnen grote aantallen dieren op het evenemententerrein aanwezig zijn. Besteed vanuit het oogpunt van hygiëne daaraan extra aandacht.

Te vermijden risico’s

  • Besmettelijke ziekten overgebracht door contact met dieren.
  • Vervuiling van de evenementenlocatie.

Richtlijnen/voorschriften

  • Vergunningvoorschriften gemeente.
  • Richtlijnen Landelijk Centrum Hygiëne en Veiligheid.
  • Richtlijnen RIVM, onder meer over zoönose.

Hoe pakt u het aan?

Lees onze informatiepagina Dieren.

Drank en drugs

Wilt u alcohol schenken? Dan hebt u een ontheffing nodig van de Drank- en Horecawet. Ook als u die krijgt van uw gemeente, mogen er uitsluitend zwak alcoholische dranken worden geschonken: bier en wijn (incl. port en sherry).

Te vermijden risico’s

  • Gezondheidsschade of ongevallen/incidenten ten gevolge van alcoholmisbruik of drugsgebruik.
  • Verstoring van de orde en de sfeer op het evenement door geweld of overlast.  

Richtlijnen/voorschriften

Hoe pakt u het aan?

Lees onze informatiepagina Drank en drugs.

Drinkwater

Schoon water is onmisbaar, bij elk evenement. Om de dorst te lessen, handen te wassen, eten te koken en wat al niet meer. Als organisator wilt u zorgen voor voldoende tappunten met schoon en veilig water.

Te vermijden risico’s

  • Besmetting met ziekteverwekkende bacteriën, zoals E. coli en Legionella.   

Richtlijnen/voorschriften

  • Drinkwaterwet.
  • Drinkwaterbesluit:
    - Drinkwaterregeling
    - Regeling materialen en chemicaliën drinkwater en warmtapwatervoorziening.
  • Normbladen NEN 1006 (leiding- waterinstallaties) en NEN 3011 (veiligheidskleuren en -tekens).
  • Waterwerkbladen van de samenwerkende drinkwaterbedrijven: Werkblad 1.4 H.
  • ISSO Publicatie 55.1: Handleiding Legionellapreventie.   

Hoe pakt u het aan?

Lees onze informatiepagina Drinkwater.

Drones

De markt voor drones ontwikkelt zich snel en drones worden tegenwoordig door veel mensen en bedrijven gebruikt. Ook op een evenement kunnen drones worden gebruikt.

Te vermijden risico’s

  • Ongevallen met drones

Richtlijnen/voorschriften

Hoe pakt u het aan? 

Maak duidelijke afspraken over het gebruik van drones en neem dit op in de huisregels. Communiceer deze duidelijk aan bezoekers van het evenement. Drones mogen in ieder geval niet boven het publiek vliegen. Wanneer u als organisator van een evenement een drone wilt inzetten, is het aan te bevelen om hiervoor een specialist in te huren.

Kijk voor meer informatie op de site van de Rijksoverheid.

EHBO-posten

Gekneusde enkels, blaren, out door drank of drugs? Dat kan allemaal gebeuren. Vrijwel geen evenement zal helemaal zonder risico zijn. Daarom is de inzet van EHBO ook zo belangrijk. Onderbelichte gevaren –zo leert de praktijk – zijn die van voedselvergiftiging, oververhitting, onderkoeling (vooral bij kinderen), gevolgen van noodweer en overlast van teken en insecten zoals wespen en de eikenprocessierups.

Als organisator maakt u een inschatting van risico’s tijdens uw evenement. Daarop stemt u samen met een EHBO-organisatie de EHBO inzet en voorzieningen af.

Te vermijden risico’s

  • Schade aan gezondheid en welzijn van bezoekers/deelnemers.
  • Infectieziekten, zoals bloedoverdraagbare aandoeningen (hepatitis B).  

Richtlijnen/voorschriften

  • Vergunningvoorschriften gemeente.
  • Richtlijn Landelijk Centrum Hygiëne en Veiligheid.
  • Handreiking geneeskundige advisering publieksevenementen.

Hoe pakt u het aan?

Lees onze informatiepagina EHBO-posten.

Energie en verlichting

Een evenement dat in de avonduren plaatsvindt kan heel sfeervol zijn, maar donkere hoekjes kunnen ook ongevallen of criminaliteit in de hand werken. Verlichting zorgt niet alleen voor een veiligere doorgang, maar ook voor een groter veiligheidsgevoel en minder mogelijkheid voor criminaliteit.

Te vermijden risico’s

  • Ongevallen door slecht zicht
  • Criminaliteit
  • Vervuiling van de sanitaire voorzieningen

Hoe pakt u het aan?

Vindt het evenement (deels) in de avond plaats, zorg dan voor passende verlichting van het terrein tot in de donkerste hoekjes, de toegangswegen en – paden, het parkeerterrein en fietsenstallingen, de ingang, voorzieningen, vluchtwegen en nooduitgangen.

Maak een plan voor de verlichting, ook voor noodverlichting.

Eten en drinken

Een essentieel onderdeel van elk evenement: eten en drinken. Als organisator zorgt u er natuurlijk voor dat uw bezoekers/deelnemers niets tekortkomen. Een massale uitbraak van buikgriep door slecht (gekoeld of verhit) eten is dan ook de nachtmerrie van elke organisator. Zorg dat de regels op het gebied van voedselveiligheid nauwkeurig worden nageleefd.

Te vermijden risico’s

  • Maag/darminfecties door bacteriën, virussen, schimmels en parasieten (voedselvergiftiging).  

Richtlijnen/voorschriften

  • Warenwetbesluit Bereiding en behandeling van levensmiddelen.
  • Warenwetbesluit Hygiëne van levensmiddelen.
  • Europese verordening inzake voedselveiligheidssysteem HACCP (EG 852/2004 en EG 853/2004).
  • Hygiënerichtlijn voor Evenementen van het Landelijk Centrum Hygiëne en Veiligheid.

Hoe pakt u het aan?

Lees onze informatiepagina Eten en drinken.

Gehoorschade

Naar muziek luisteren is voor veel mensen een groot plezier. Niet iedere muziekliefhebber staat er echter bij stil dat geluid ook tot schade kan leiden. Vooral mensen die langdurig en regelmatig luisteren naar harde muziek, lopen het risico op blijvende gehoorschade. Op sommige popfestivals kan het geluidsniveau oplopen tot 120 decibel. Dit is vergelijkbaar met het geluid van een drilboor op 1 meter afstand. Kortdurende blootstelling hieraan levert al gehoorschade op. Bij 100 decibel kan het gehoor na 4 minuten beschadigd raken.

Te vermijden risico’s

  • Gehoorschade bij bezoekers en medewerkers

Richtlijnen/voorschriften

Hoe pakt u het aan?

Lees onze informatiepagina Gehoorschade.

Inrichting van het terrein

Het is belangrijk dat de inrichting van de plaats van het evenement zo logisch mogelijk is.  Zorg voor spreiding door voorzieningen op verschillende plaatsen in te richten, door looprichtingen aan te geven en door slimme programmering. Worden mensen gelijktijdig van a naar b geleid en van b naar c, zodat geen stuwmeren van bezoekers ontstaan? Hoe lost u het op als dit toch gebeurt?

Te vermijden risico’s

  • Te veel bezoekers op één plek
  • Onvindbaarheid belangrijke plekken (zoals EHBO-post, nooduitgangen etc.)

Hoe pakt u het aan?

Is het terrein afgebakend, zorg dan dat overal duidelijk is hoe vluchtroutes lopen en waar de nooduitgangen zijn. Zorg ook dat duidelijk is wie de nooduitgangen openzet als dit nodig is en hoe de communicatie verloopt.

Zorg dat obstakels en looproutes zijn aangegeven, verwijder losse (bouw)materialen, stenen en dergelijke. Scherm objecten zoals lichtmasten af, zodat er niet op geklommen kan worden. Maak afspraken over het gebruik van glaswerk.

Insecten en teken

In een natuurlijke omgeving kunnen insecten en teken voorkomen. Van een tekenbeet kunnen mensen ziek worden. Geef informatie over het voorkomen van en wat te doen na een tekenbeet wanneer uw evenement plaatsvindt in een omgeving met een verhoogd risico op teken.

Te vermijden risico’s

  • Overlast of gezondheidsklachten door insecten
  • Besmetting ziekte van Lyme  

Richtlijnen/voorschriften

Hoe pakt u het aan?

Lees onze informatiepagina Insecten en teken.

Kampeerplaatsen en tijdelijke slaapvoorzieningen

Voor meerdaagse evenementen kunnen tijdelijke overnachtingsplekken worden aangeboden zoals kampeerterreinen of slaapzalen. Hygiëne van bijvoorbeeld de tijdelijke watervoorzieningen is hierbij erg belangrijk.

Te vermijden risico’s

  • Besmetting met ziekteverwekkende bacteriën, zoals bijvoorbeeld E. coli, Campylobacter en Legionella

Richtlijnen/voorschriften

  • Verschillende van het RIVM over besmetting door dieren(mest).
  • Verschillende van het LCHV over o.a. hygiëne bij kampeergelegenheden en evenementen.

Hoe pakt u het aan?

Lees onze informatiepagina Kampeerplaatsen en tijdelijke slaapvoorzieningen.

Legionella

Legionella is een bacterie die voorkomt in de grond en in (leiding)water. Als de bacterie de kans krijgt om zich te vermenigvuldigen en als dat water vervolgens verneveld wordt, dan is er een kans dat mensen de besmette nevel inademen. Hierbij ontstaat een risico op veteranenziekte (Legionellose). Dit is een ernstige longontsteking met in sommige gevallen een zeer ernstig verloop.

Te vermijden risico’s

  • Besmetting met de ziekteverwekkende bacterie Legionella.

Richtlijnen/voorschriften

  • Drinkwaterbesluit
    - Drinkwaterregeling
    - Regeling materialen en chemicaliën drinkwater en warmtapwatervoorziening.
  • Normbladen NEN 1006 (leiding- waterinstallaties) en NEN 3011 (veiligheidskleuren en -tekens).
  • Waterwerkbladen van de samenwerkende drinkwaterbedrijven: Werkblad 1.4 H.
  • ISSO Publicatie 55.1: Handleiding Legionellapreventie.  

Hoe pakt u het aan?

Lees onze informatiepagina Legionella.

Mensen die minder zelfredzaam zijn

De aanwezigheid van kinderen, ouderen of mensen met een handicap brengt extra risico met zich mee.

Te vermijden risico’s

  • Ongevallen met verminderd zelfredzame mensen
  • Grotere gevolgen bij een incident

Hoe pakt u het aan?

Bedenk welke extra hulp deze groepen nodig hebben, bijvoorbeeld bij een evacuatie. Hoe komen mensen met een beperkte mobiliteit op tijd weg? Denk aan extra leuningen en loopplanken en aan een-op-een-begeleiding. Denk ook aan anderstaligen. Hoe gaan zij uw instructies volgen?

Omgeving en omwonenden

Omgevingsfactoren zoals de nabijheid van water of een bedrijf waar met gevaarlijke stoffen wordt gewerkt, vormen een extra risico bij evenementen. Maak u een voorstelling van wat er kan gebeuren, overleg met betrokken partijen, maak samen een plan. Houd ook rekening met omwonenden.

Te vermijden risico’s

  • Risico’s veroorzaakt door omgevingsfactoren
  • Overlast en risico’s voor omwonenden

Hoe pakt u het aan?

Lees onze informatiepagina Omgeving en omwonenden.

Risicovolle weersomstandigheden

Droogte, hitte, onweer, storm en regen… in Nederland zijn we eraan gewend dat het weer zomaar om kan slaan en op geen enkele manier rekening houdt met onze wensen. Het weer kan een evenement niet alleen behoorlijk verstoren, maar ook een gevaar voor onze veiligheid zijn.

Te vermijden risico’s

  • Bij extreem felle zon en warm weer: huidverbranding, uitdroging, zonnesteken, oververhitting en hitteberoerte, drank – en drugsgebruik (versterkt effecten), voedselbederf met voedselvergiftiging als gevolg.
  • Bij storm, heftige regen en onweer:  omwaaien van hekken, toestellen of installaties, wegwaaien van tenten, blikseminslag.
  • Plotselinge kou en regen: onderkoeling, drank – en drugsgebruik (versterkt effecten).

Hoe pakt u het aan?

Lees onze informatiepagina Risicovolle weersomstandigheden

Sanitaire voorzieningen

Bezoekers verwachten hygiënische, verzorgde toiletten. Voldoende en voorzien van handenwasgelegenheid. Dat is zelfs medebepalend voor de uiteindelijke waardering van het evenement. Alle reden dus om als organisator het sanitair de aandacht te geven die het verdient.

Te vermijden risico’s

  • Besmetting met ziekteverwekkers, zoals de E. coli bacterie.
  • Vervuiling van het evenemententerrein door wild plassen.  

Richtlijnen/voorschriften

  • Vergunningvoorschriften gemeente
  • Hygiënerichtlijn voor evenementen van het Landelijk Centrum Hygiëne en Veiligheid  I
  • SSO 55.1 Handleiding legionellapreventie in leidingwater 

Hoe pakt u het aan?

Lees onze informatiepagina Sanitaire voorzieningen.

Speeltoestellen en attracties

Slecht geïnstalleerde of slecht onderhouden attractie- en speeltoestellen geven kans op ongevallen en verwondingen. Vieze zandbakken kunnen kinderen ziek maken.

Te vermijden risico’s

  • Ongevallen door ondeugdelijk materieel.
  • Ongevallen door onjuist gebruik van materieel.

Richtlijnen/voorschriften

Hoe pakt u het aan?

Lees onze informatiepagina Speeltoestellen en attracties.

Tatoeëren, piercen en/of permanente make-up

Op sommige evenementen wordt de mogelijkheid geboden tot het zetten van een tatoeage of piercing. De organisator moet voor aanwezigheid van deze activiteiten een ontheffing van de vergunningplicht aanvragen bij de GGD. Zie het aanvraagformulier voor de ontheffing.

Te vermijden risico’s

  • Infecties of allergische reacties door gebrekkige kennis en hygiëne.
  • Overdracht van infectieziekten zoals hepatitis B en C.    

Richtlijnen/voorschriften

Hoe pakt u het aan?

Lees onze informatiepagina Tatoeëren, piercen en/of permanente make-up.

Vervoer en parkeren

Een evenement, hoe klein of groot ook, zorgt voor extra verkeersbewegingen, omleidingen of zelfs afsluitingen. Als organisator wilt u bezoekers op een handige manier naar uw evenement leiden.

Te vermijden risico’s

  • Slechte bereikbaarheid (o.a. voor hulpdiensten)
  • Verkeersopstoppingen
  • Verkeersongevallen

Hoe pakt u het aan?

Lees onze informatiepagina Vervoer en parkeren.

Vuurwerk vuur en brandveiligheid

Vuurwerkshows, open vuur en barbecues op evenementen geven spektakel en sfeer, maar kunnen ook een groot risico zijn voor brand en ongelukken.

Te vermijden risico’s

  • Brand
  • Ongevallen met vuur/ vuurwerk

Richtlijnen/voorschriften

Hoe pakt u het aan?

Per 2018 zijn nieuwe regels voor brandveiligheid bij evenementen van kracht. Zie voor meer informatie de folder Brandveiligheid tijdens evenementen en de Handreiking voor een brandveilig evenement.

Voor het afsteken van vuurwerk heeft u een vergunning nodig van de provincie. Het afsteken van professioneel vuurwerk mag alleen door een erkend pyrotechnisch bedrijf worden gedaan. De Omgevingsdienst kan adviseren over de omstandigheden waaronder vuurwerk mag worden afgestoken.

Waterevenementen en mud races

Sommige evenementen vinden plaats aan het water, aan een meer of plas bijvoorbeeld. Bij evenementen voor kinderen kunnen speelbaden aanwezig zijn. Mudruns zijn sportieve evenementen die per definitie gebruik maken van het natuurwater in het gebied. Daar zitten (hygiëne)risico’s aan vast, die aandacht vragen van u als organisator.  

Te vermijden risico’s

  • Huidirritatie, maag/darmklachten en ernstige infectieziekten (bijvoorbeeld Ziekte van Weil) als gevolg van water of modder besmet met ziektekiemen.
  • Ongevallen bij het zwemmen/spelen in en rond het water.  

Richtlijnen/voorschriften

  • Vergunningvoorschriften gemeente
  • Richtlijnen GHOR/GGD
  • Europese  Zwemwaterrichtlijn
  • Warenwetbesluit Attractie- en Speeltoestellen (NVWA)

Zie ook: Gecontroleerde zwemlocaties www.zwemwater.nl.    

Hoe pakt u het aan?

Lees onze informatiepagina Waterevenementen en mud races.

Zakkenrollers
Festivals en optredens waar mensen dicht op elkaar staan, kunnen uitnodigend zijn voor zakkenrollers. Waarschuw voor de risico’s, plaats eventueel kluisjes, hang webcams op of schakel beveiligers in.